بررسی شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه قرآن و روایات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته سطح چهار علوم و فنون قرائات، جامعه المصطفی العالمیه

2 استادیار جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

نقش هر مسلمان در تعیین سرنوشت جامعه و تعهدی که باید در پذیرش مسؤولیت‌های اجتماعی داشته باشد، ایجاب می‌کند که او ناظر و مراقب همه اموری باشد که پیرامون وی اتفاق می‌افتد. این مطلب در قرآن و روایات تحت عنوان امر به معروف و نهی از منکر مطرح‌شده و از مهم‌ترین مبانی تفکر سیاسی – اجتماعی یک مسلمان به شمار می‌رود، یافته‌های تحقیق حاضر که به شیوه توصیفی – تحلیلی و جمع‌آوری کتابخانه‌ای مطالب نگاشته شده است حاکی از آن است که این فریضه، علاوه بر شرایط کلی و عامه مشهور تکلیف (عقل، بلوغ، قدرت، علم و ...)، شرایط مخصوص به خود دارد همانند علم به معروف و منکر احتمال تأثیر، اصرار و استمرار بر گناه،‌ عدم ضرر و مفسده یعنی نداشتن ضرر مالی، جانی و عرضی برای خود آمر و ناهی و یا برای متعلقین، مؤمنین و اصحاب او؛ مراتب امر به معروف و نهی از منکر عبارت بودند از: انکار قلب، انکار زبانی، اقدام عملی؛‌ واجب است بین مراتب سه‌گانه امر به معروف و نهی از منکر، رعایت ترتیب شود، یعنی نخست اظهار ناخشنودی قلبی با درجاتی که دارد و بعد با زبان و در مرتبه سوم با عمل.

کلیدواژه‌ها